Bitef teatar i ArtHub: “Novo doba”, režija Dino Mustafić

Bitef teatar, Beograd i ArtHub, Sarajevo

Autor: Vuk Bošković
Koncept i režija: Dino Mustafić                                                                        
Scenografija: Petya Vasileva Stoykova i Svetoslav Krastev Kokalov Kostimografija: Lejla Hodžić
Kompozitor: Vladimir Pejković
Asistent reditelja: Luka Jovanović
Izvršna produkcija: Jovana Janjić i Tamara Pović
Vizuelni identitet i dizajn: Marko Berkeš
Fotografija: Tamara Antonović

Igraju: Mirjana Karanović, Boris Isaković, Ermin Bravo, Snežana Bogićević i Slaven Došlo 

 

O predstavi

„Pred nama je zanimljivo scensko istraživanje mehanizma tranzicije koji je počeo u zločinu i donio profit odabranim. Takav moralni relativizam nije podnošljiv. Pojedinačno i kolektivno ostali smo zaglibljeni između revolucije koja se nije desila i evolucije koja neće doći. To stvara negativne emocije bijesa i mržnje, društvo bez demokratije, koje kreira svijet poslušnih pragmatika, ljude bez saosjećanja i poštenja. To je zastrašujući poslovni i politički deal dželata i žrtve, potpisan i ovjeren od nove društvene elite. Tako se pojam i shvatanje tranzicije u glavama nove „elite“ i njenom marketinškom djelovanju pretvorio u svojevrsnu „kantu za smeće“, u koju se trpa sve što u ovim novostvorenim uvjetima ne valja, što nije u skladu s političkim normama ili Božjim pretpostavkama. Čim neko misli drugačije, ako nije spreman da se prilagodi, šutira se u kante za smeće – i stvar bezbrižno „hoda dalje“. Kritičko mišljenje je remetilački faktor novokompiranih država u kojem dominira egzistencijalni strah kao nezaobilazna posljedica zaoštrenih društvenih pritisaka, ekonomske i socijalne nesigurnosti. Taj strah koji se stalno primjenjuje kao dnevno-politička praksa kroz metode nepravne države, sa logikom sve se može kupiti  prodati, a čovjek je najjeftinija roba,  činjenica je na koju smo svi pristali i prihvatili je kao istorijski ili zli usud.
Ovo je samo jedna priča o čovjeku sa moralnim integritetom koji nije preživio tranziciju. Novo doba je groblje etičkog idealizma.“

Dino Mustafić, reditelj

Riječ autora    

„Stvari su se promenile. Možda bespovratno. I to otvara mnoga pitanja. Prvo i pre svega, da li je prethodnih deceniju i po tranzicije na Balkanu postalo potpuno besmisleno? Da li se mi krećemo i menjamo (bez obzira koliko to bilo kilavo i sporo) da bi se priključili svetu koji više ne postoji? Da li smo svesni toga uopšte? Da li je ova pretpostavka netačna i sve u 2016. je bilo samo mnogo buke ni oko čega? Bez obzira, vreme je da se svedu neki računi. Balkanska društva su i dalje u tranziciji. I dalje nisu napustila svet rata, zločina i zla odakle su krenula, i dalje nisu stigla u slobodni zapadni svet, a možda kada stignemo tamo, nećemo naći ništa osim leša jedne velike i prethodnih 60 godina jako uspešne ideje. Obični, svakodnevni ljudi su učestvovali u svemu, i u ratu, i u tranziciji. Bili su žrtve, zločinci, svedoci, tajkuni, radnici, unutrašnji emigranti, potencijalni emigranti, direktori, silovatelji, nezaposleni. Bili smo i jesmo apsolutno sve. I sve vreme smo uglavnom pričali kako ništa ne zavisi od nas. Iako to nikada nije bilo, niti će ikada biti tačno. Živeli smo, živimo i živećemo i dalje zajedno, i radićemo i dalje jedni drugima stvari koje smo radili i do sad. Ovaj komad i ova predstava su o svim tim stvarima. O nama, o svetu, o izborima u Americi, o izborima u Srbiji, o izbegličkoj krizi i njenim posledicama. O ratovima koji su se desili ovde i o kojima niko ne priča, ali koji vrište iz podteksta, o onima koji su otišli i onima koji će tek da odu. O nama koji nameravamo da ostanemo iako ne znamo tačno zašto. O haosu koji je svuda oko nas. O Novom dobu.“

Vuk Bošković, dramaturg

Riječ kritike    

“Tekst predstave „Novo doba” Vuka Boškovića užareno je savremen. Kroz fragmentarnu strukturu radnje i preplitanje dva toka događaja na scenu se izbacuju agresivno aktuelne teme snalaženja u paklenom procesu društvenih tranzicija. Raskopava se problematika privatizacija i lovljenja u mutnom, delovanja nedodirljivih tajkuna, manipulacija političkog marketinga, postratnih trauma, kao i suočavanja sa aktuelnim prilivima emigranata i opštim haosom u Evropi. Kroz lične drame aktera su izraženi horori trusnih društvenih promena, nemilosrdni izazovi našeg vremena koje je slomilo sisteme vrednosti, primoravajući ljude da zaborave na ljudskost u prinudnoj borbi za preživljavanje. (…)
Gradeći predstavu „Novo doba”, reditelj Dino Mustafić se oslonio na snagu teksta i ogoljenu moć izražajnosti glumaca, što se pokazalo kao uspešan pristup. Predstava je snažna u ishodu zbog sugestivno odigranih i razorno prepoznatljivih situacija, brutalne savremenosti tema sa kojima se gledalac lako povezuje.”

Ana Tasić, Politika

Reditelj    

Dino Mustafić, bivši dugogodišnji direktor Internacionalnog teatarskog festivala MESS – Sarajevo spada u red najistaknutijih bosanskohercegovačkih filmskih i pozorišnih režisera. Rođen je 1969. godine u Sarajevu, gdje je i diplomirao je na Akademiji scenskih umjetnosti – odsjek Režija i Filozofskom fakultetu, na odsjeku Opća književnost i bibliotekarstvo.
Režirao je dokumentarne filmove, muzičke programe i pozorišne predstave. Prvi igrani film koji potpisuje je Remake, urađen po scenariju Zlatka Topčića, koji je doživio svjetsku premijeru na Internacionalnom filmskom festivalu u Roterdamu 2003. godine gdje je izabran među pet najboljih filmova festivala. Nakon toga film je prikazan na mnogim internacionalnim festivalima, od kojih izdvajamo Montreal, Istanbul, Pariz, Rim, Minhen i San Francisko.
Predstave Dine Mustafića izvođene su u mnogim teatarskim centrima na ex-jugoslovenskim prostorima, te na festivalima u Njemačkoj, Egiptu i Italiji. Režirao je predstave po tekstovima Sartra (ZidPrljave ruke), Jonesca (NosorogKralj umire), Mrožeka (PješicePolicajci), Molijera (Tartif), Koltesa (Roberto Zucco), Šekspira (Mageth), Wildera (Spašeni za dlaku), Švaba (Predsjednice), Bojčeva (Pukovnik pticaHanibal podzemni), Gardnera (Nisam ja Rappaport), Villqista (Helverova noć) i mnogi drugih.
Predstave Pukovnik PticaČetvrta sestra i Helverova noć nagrađene su nagradom Ključ Tmača koju dodjeljuje časopis TmačaArt. Helverova noć je nagrađena i na festivalima u Kairu, Rijeci i Prištini, te je time ušla u istoriju Kamernog teatra 55 kao najnagrađivanija predstava.